Sau khi sinh con, rất nhiều bà mẹ gặp phải tình trạng đau lưng kéo dài. Đây không chỉ là một cơn đau thông thường, mà còn có thể ảnh hưởng đến việc chăm sóc bé, giấc ngủ, tinh thần và chất lượng sống của mẹ. Tình trạng này nếu không được quan tâm đúng mức có thể chuyển thành đau mạn tính, làm suy giảm sức khỏe lâu dài.

Vậy đâu là nguyên nhân gây đau lưng sau sinh? Và có những phương pháp nào giúp mẹ chấm dứt cơn đau lưng một cách hiệu quả, an toàn? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết sau!

Nguyên nhân đau lưng ở phụ nữ sau sinh

Đau lưng sau sinh có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau:

Thay đổi nội tiết tố

Trong suốt thai kỳ, hormone relaxin và progesterone được sản sinh để giúp các cơ và dây chằng giãn ra, tạo điều kiện thuận lợi cho thai nhi phát triển và quá trình sinh nở diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, chính sự giãn lỏng này khiến cho khung xương chậu và các khớp xung quanh vùng lưng trở nên yếu và mất ổn định.

Ngay cả sau sinh, mức hormone này không biến mất ngay lập tức mà cần vài tuần đến vài tháng để trở về trạng thái bình thường. Trong thời gian đó, cột sống và các khớp vẫn trong trạng thái “mất cân bằng” dẫn đến đau nhức, nhất là khi mẹ bỉm phải vận động nhiều, bế con, hoặc làm việc nhà.

Tăng cân và thay đổi trọng tâm cơ thể

Trong quá trình mang thai, cơ thể người mẹ có thể tăng từ 10–20kg, tùy từng cơ địa. Lượng cân nặng này không chỉ khiến các khớp xương phải “gánh nặng” hơn, mà còn làm thay đổi trọng tâm cơ thể, khiến mẹ thường phải ngả người ra sau khi đứng hoặc đi lại. Thói quen này vô tình làm căng cơ vùng thắt lưng, khiến lưng dễ bị đau nhức.

Sau sinh, nếu mẹ không giảm cân kịp thời hoặc giữ thói quen đứng, ngồi sai tư thế như khi mang thai thì tình trạng đau lưng vẫn tiếp diễn, thậm chí trầm trọng hơn do sức khỏe còn yếu.

Tư thế sai khi chăm sóc bé

Các hoạt động tưởng chừng đơn giản như: ngồi cho con bú, cúi thay tã, bế con lên xuống lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày có thể khiến cột sống, cơ lưng và vùng chậu chịu áp lực lớn. Nhiều bà mẹ ngồi cong lưng, gồng vai, hoặc cúi xuống mà không gập gối, dẫn đến việc cơ bị kéo căng, gây đau nhức liên tục.

Ngoài ra, thiếu thời gian nghỉ ngơi và ngủ không đủ giấc cũng làm tăng cảm giác đau và giảm khả năng phục hồi cơ – xương sau sinh.Thiếu hụt dinh dưỡng

Trong quá trình mang thai và cho con bú, mẹ cần lượng canxi nhiều gấp đôi bình thường để nuôi con và duy trì cấu trúc xương. Nếu không được bổ sung đầy đủ qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm chức năng, mẹ sẽ bị thiếu hụt canxi, loãng xương nhẹ, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đau nhức xương khớp.

Vitamin D, Magie, Kẽm cũng là những vi chất quan trọng giúp hấp thụ canxi tốt hơn. Nếu thiếu các khoáng chất này, khả năng hồi phục của hệ xương khớp sẽ bị chậm lại đáng kể.1.5. Tác động của sinh mổ

Ảnh hưởng từ sinh mổ và gây tê tủy sống

Sinh mổ thường đi kèm với việc gây tê ngoài màng cứng hoặc gây tê tủy sống, có thể để lại cảm giác đau mỏi ở vùng cột sống, nơi tiêm thuốc. Sau sinh, vết mổ chưa lành hẳn và vùng bụng, lưng còn yếu nên bất kỳ vận động mạnh hoặc tư thế sai nào cũng có thể làm đau trở lại.

Với một số người có cơ địa nhạy cảm, vùng lưng có thể đau kéo dài hàng tháng, nhất là khi bị tác động thời tiết lạnh hoặc căng thẳng kéo dài.

Các phương pháp chấm dứt cơn đau lưng sau sinh

Nghỉ ngơi và điều chỉnh tư thế sinh hoạt

Điều đầu tiên và quan trọng nhất để giảm đau lưng sau sinh là: nghỉ ngơi đúng cách và điều chỉnh lại các thói quen sinh hoạt hàng ngày.

• Tránh cúi lưng khi bế con – thay vào đó hãy gập đầu gối, giữ lưng thẳng khi nhấc vật nặng.
• Khi cho bé bú, nên ngồi trên ghế chắc chắn, kê gối sau lưng và dưới tay để không phải gồng cơ vai – lưng.
• Không nên ngồi liên tục quá 30 phút mà không thay đổi tư thế.
• Tránh nằm nệm quá mềm hoặc gối quá cao khiến lưng bị võng khi ngủ.

Ngoài ra, hãy cố gắng ngủ đủ giấc, dù là những giấc ngắn trong ngày, vì giấc ngủ là yếu tố phục hồi cơ thể hiệu quả nhất.

Tập thể dục nhẹ và phục hồi chức năng

Tập luyện sau sinh không chỉ giúp giảm cân mà còn giúp phục hồi sức mạnh của cơ lưng và cơ bụng, những nhóm cơ chính giúp nâng đỡ cột sống.

Một số bài tập phù hợp với mẹ sau sinh:

Bài tập hít thở sâu kết hợp co cơ bụng: giúp tăng cường sức mạnh cơ lõi.

Tư thế cat-cow (mèo – bò): cải thiện độ linh hoạt của cột sống.

Động tác kéo gối về bụng khi nằm ngửa: giãn cơ thắt lưng.

Yoga sau sinh: nhẹ nhàng, chú trọng hô hấp và điều hòa cơ thể.

Lưu ý: Hãy bắt đầu chậm rãi, 10–15 phút mỗi ngày và tăng dần. Không nên tập quá sức khi cơ thể chưa sẵn sàng.

Chườm nóng – lạnh đúng cách

Chườm là phương pháp đơn giản, hiệu quả tại nhà:

• Chườm lạnh: Dùng trong 24–48h đầu khi cơn đau xuất hiện đột ngột hoặc sau vận động nặng. Giúp giảm sưng viêm.
• Chườm nóng: Sử dụng sau đó để tăng tuần hoàn máu, giúp thư giãn cơ.

Bạn có thể dùng túi chườm chuyên dụng, hoặc ngải cứu rang muối, gừng tươi, lá lốt đắp lên vùng lưng. Thực hiện 2–3 lần/ngày, mỗi lần 15–20 phút.

Khi nào mẹ cần đi khám bác sĩ?

Mặc dù phần lớn các cơn đau lưng sau sinh là dạng đau cơ học nhẹ – tức do tư thế sai, cơ yếu, mỏi hoặc thiếu dinh dưỡng – và sẽ dần cải thiện sau vài tuần nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, có những trường hợp cơn đau có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hoặc biến chứng sau sinh, đòi hỏi mẹ phải được thăm khám và can thiệp y tế sớm.

Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo quan trọng:

Cơn đau kéo dài không thuyên giảm sau 2–4 tuần

Nếu mẹ đã nghỉ ngơi đầy đủ, điều chỉnh tư thế, áp dụng chườm nóng/lạnh, massage và tập luyện nhẹ nhàng nhưng cơn đau vẫn không giảm – thậm chí ngày càng khó chịu hơn – thì không nên chủ quan.

Những cơn đau kéo dài quá 1 tháng có thể liên quan đến các vấn đề sâu hơn như viêm cơ, rối loạn khớp vùng chậu, lệch đốt sống, hoặc các tổn thương dây chằng chưa được phục hồi.

Cơn đau dữ dội, lan xuống mông, đùi, chân hoặc gây tê bì

Khi đau lưng đi kèm với cảm giác tê, châm chích, nóng rát hoặc lan dọc xuống chân, đặc biệt là một bên chân – đây có thể là biểu hiện của:

• Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
• Chèn ép dây thần kinh tọa
• Tổn thương đĩa đệm do sinh nở hoặc nâng đỡ bé sai cách

Những tình trạng này không tự khỏi nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị bài bản. Nếu để lâu, nguy cơ biến chứng như yếu cơ, teo cơ hoặc giảm khả năng vận động là hoàn toàn có thể xảy ra.

Kết luận

Tình trạng đau lưng sau sinh không chỉ gây khó chịu cho các mẹ mà còn ảnh hưởng lớn đến quá trình chăm sóc con nhỏ và chất lượng cuộc sống sau sinh. Việc hiểu rõ nguyên nhân, kết hợp nghỉ ngơi hợp lý, điều chỉnh tư thế sinh hoạt và tập luyện nhẹ nhàng chính là những cách giảm đau lưng cho mẹ sau sinh hiệu quả và an toàn nhất.

Tại Hum Spa, chúng tôi hiểu rõ những thay đổi thể chất và cảm xúc của mẹ bỉm sau sinh. Với liệu trình massage trị liệu giảm đau lưng, kết hợp chườm thảo dược, xông hơi hồi phục và đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo chuyên sâu, Hum Spa đã và đang là lựa chọn tin cậy của hàng ngàn bà mẹ sau sinh bị đau lưng tìm kiếm giải pháp điều trị đau lưng sau sinh an toàn, tự nhiên, không dùng thuốc.

Hum Spa

CN1: 114 Lê Thị Riêng, Phường Bến Thành, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh

Hotline: 08 5630 0066 - Phone: 028 3925 0066

Google map: https://maps.app.goo.gl/6bqZ1EoxsGd8Q2NA6

CN2: 19 Đặng Tất, P. Tân Định, Quận 1, TP Hồ. Chí Minh

Hotline: 02836200869 - Phone: 0846000869

Google map: https://maps.app.goo.gl/8wzVisowvrGpiTC97

Fanpage: https://www.facebook.com/humspavn/

Instagram: https://www.instagram.com/hum_spa/

Tiktok: https://www.tiktok.com/@humspa.official

Threads: https://www.threads.com/@hum_spa