Rối loạn tiền đình là gì?

Rối loạn tiền đình là tình trạng hệ thống tiền đình – bộ phận giữ vai trò cân bằng cơ thể – bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng. Khi đó, não bộ nhận tín hiệu sai lệch về tư thế và vận động, khiến người bệnh gặp phải nhiều vấn đề như chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng. Đây là một rối loạn khá phổ biến, có thể xảy ra ở cả người trẻ lẫn người lớn tuổi, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và khả năng lao động.

Tại sao cần nhận biết sớm triệu chứng rối loạn tiền đình?

Việc nhận biết sớm triệu chứng rối loạn tiền đình giúp người bệnh chủ động đi khám, chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời. Nếu để kéo dài, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như té ngã, chấn thương, suy giảm trí nhớ, thậm chí ảnh hưởng đến thần kinh lâu dài. Bên cạnh đó, nhiều triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với căng thẳng, thiếu ngủ hoặc các bệnh lý khác, khiến bệnh nhân chủ quan và bỏ qua.

Triệu chứng rối loạn tiền đình thường gặp

Chóng mặt, hoa mắt

Đây là dấu hiệu điển hình và phổ biến nhất của rối loạn tiền đình. Người bệnh thường cảm thấy mọi vật xung quanh quay cuồng, đảo lộn, thậm chí bản thân như đang xoay vòng. Cơn chóng mặt có thể xảy ra khi thay đổi tư thế đột ngột, đứng lên ngồi xuống nhanh, cúi đầu hoặc xoay cổ. Một số người còn thấy choáng váng, mất định hướng, khó tập trung vào công việc.

Mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng

Khi chức năng tiền đình bị rối loạn, khả năng giữ thăng bằng suy giảm rõ rệt. Người bệnh đi đứng loạng choạng, không vững, dễ vấp ngã, đặc biệt khi di chuyển ở nơi tối hoặc địa hình không bằng phẳng. Đây là một trong những triệu chứng rối loạn tiền đình gây nguy hiểm, nhất là ở người cao tuổi, vì dễ dẫn đến té ngã, gãy xương.

Buồn nôn và nôn ói

Do não bộ nhận tín hiệu sai lệch từ tiền đình, người bệnh thường xuất hiện cảm giác buồn nôn, nôn ói, tương tự như khi bị say tàu xe. Cơn nôn có thể xuất hiện ngay khi chóng mặt hoặc kéo dài vài giờ, khiến bệnh nhân mệt mỏi, mất sức, chán ăn. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, cơ thể dễ bị suy nhược và mất nước.

Ù tai, nghe kém

Một số trường hợp rối loạn tiền đình đi kèm triệu chứng ù tai, nghe kém, thậm chí nghe âm thanh méo mó hoặc có tiếng ve kêu trong tai. Tình trạng này thường xuất hiện ở bệnh nhân có rối loạn tiền đình ngoại biên do tổn thương tai trong. Ù tai kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp mà còn gây căng thẳng, mất ngủ.

Nhức đầu, căng thẳng

Nhiều bệnh nhân bị rối loạn tiền đình kèm theo triệu chứng nhức đầu, đau vùng thái dương hoặc sau gáy. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, kèm theo cảm giác căng cứng cơ cổ, vai. Việc đau đầu kéo dài khiến người bệnh khó tập trung làm việc, học tập và dễ bị mệt mỏi tinh thần.

Rối loạn giấc ngủ

Một trong những dấu hiệu rối loạn tiền đình thường bị bỏ qua là rối loạn giấc ngủ. Người bệnh khó ngủ, dễ tỉnh giấc giữa đêm do cảm giác quay cuồng, choáng váng. Thiếu ngủ lâu ngày dẫn đến mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, thậm chí trầm cảm.

Rối loạn thị giác

Trong nhiều trường hợp, rối loạn tiền đình gây ảnh hưởng đến mắt. Người bệnh có thể bị nhìn mờ, hoa mắt, khó tập trung khi đọc sách hoặc nhìn màn hình máy tính. Một số còn thấy hình ảnh rung lắc (nystagmus), khiến công việc và sinh hoạt hằng ngày gặp nhiều khó khăn.

Giảm trí nhớ và khả năng tập trung

Do não bộ phải liên tục xử lý tín hiệu sai lệch từ hệ thống tiền đình, người bệnh dễ bị quá tải thần kinh, dẫn đến giảm khả năng tập trung, trí nhớ kém. Đây là triệu chứng thường thấy ở người bị rối loạn tiền đình mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất làm việc.

Triệu chứng rối loạn tiền đình theo từng dạng bệnh

Rối loạn tiền đình ngoại biên

Rối loạn tiền đình ngoại biên thường xảy ra khi tai trong – nơi chứa cơ quan tiền đình – bị tổn thương. Người bệnh thường gặp các cơn chóng mặt dữ dội, xuất hiện đột ngột và có cảm giác mọi vật xung quanh quay cuồng. Cơn chóng mặt này đi kèm với mất thăng bằng rõ rệt, khiến người bệnh khó đi lại bình thường, dễ vấp ngã. Ngoài ra, tình trạng ù tai, nghe kém cũng thường đi kèm, khiến khả năng giao tiếp bị ảnh hưởng. Các triệu chứng thường kéo dài trong thời gian ngắn nhưng lại tái phát nhiều lần, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

Rối loạn tiền đình trung ương

Khác với ngoại biên, rối loạn tiền đình trung ương có nguyên nhân xuất phát từ tổn thương não hoặc hệ thần kinh trung ương. Triệu chứng thường là chóng mặt vừa hoặc nhẹ, nhưng kéo dài dai dẳng. Người bệnh có thể mất thăng bằng nhưng ít bị ngã, tuy nhiên lại xuất hiện thêm các dấu hiệu nghiêm trọng khác như đau đầu, rối loạn thị giác, khó nói, tê yếu tay chân. Đây là dạng bệnh nguy hiểm vì thường liên quan đến bệnh lý mạch máu não, u não hoặc thoái hóa thần kinh, đòi hỏi phải được chẩn đoán và điều trị chuyên sâu kịp thời.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Người bị rối loạn tiền đình không nên chủ quan, đặc biệt khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như chóng mặt dữ dội, đột ngột và kéo dài nhiều giờ, hoặc tình trạng mất thăng bằng gây té ngã liên tục. Ngoài ra, nếu cơn chóng mặt đi kèm ù tai, nghe kém, đau đầu dữ dội hoặc có các biểu hiện rối loạn thần kinh khác như tê yếu tay chân, khó nói, nhìn mờ, người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay lập tức. Việc thăm khám sớm giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đồng thời ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và cuộc sống.

Cách phòng ngừa và hỗ trợ điều trị rối loạn tiền đình

• Duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ giấc, ăn uống cân đối, hạn chế rượu bia, cà phê, thuốc lá.
• Tập thể dục thường xuyên: đi bộ, yoga, khí công… giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện khả năng thăng bằng.
• Giữ tư thế đúng khi làm việc: tránh ngồi lâu một chỗ, không cúi gập cổ quá lâu khi dùng máy tính, điện thoại.
• Kiểm soát bệnh lý nền: tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu… vì đây là yếu tố nguy cơ của rối loạn tiền đình.
• Khám sức khỏe định kỳ: để phát hiện sớm các bệnh liên quan đến thần kinh và tai trong.

Kết luận

Triệu chứng rối loạn tiền đình rất phong phú, bao gồm chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng, ù tai, nhức đầu và rối loạn giấc ngủ. Việc phát hiện sớm và thăm khám kịp thời sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt tình trạng, hạn chế biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống.

Ngoài việc điều trị y khoa, người bệnh cũng có thể kết hợp các phương pháp thư giãn và phục hồi tự nhiên. Hum Spa là lựa chọn lý tưởng giúp giảm căng thẳng, cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ cân bằng toàn diện, mang lại sự thoải mái cho cơ thể và tinh thần.

Hum Spa

• CN1: 114 Lê Thị Riêng, Phường Bến Thành, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 08 5630 0066 - Phone: 028 3925 0066
• Google map: https://maps.app.goo.gl/6bqZ1EoxsGd8Q2NA6
• CN2: 19 Đặng Tất, P. Tân Định, Quận 1, TP Hồ. Chí Minh
• Hotline: 02836200869 - Phone: 0846000869
• Google map: https://maps.app.goo.gl/8wzVisowvrGpiTC97
• Fanpage: https://www.facebook.com/humspavn/
• Instagram: https://www.instagram.com/hum_spa/
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@humspa.official
• Threads: https://www.threads.com/@hum_spa